
Kuru Buz İle Temizlik Tekniği ve Yüzey İşlem Teknolojisi
Günlük yaşamda en fazla gereksinim duyulan maddeler arasında yer alan yıkamam ve temizleme maddelerinin tüketim düzeyi, zaman zaman toplumların gelişmişliğini gösteren bir ölçü gibi düşünülmektedir. Dolayısıyla bir ülkede temizlik maddeleri ve beraberinde temizlik araçlarının kullanımı toplumun gelişmişliğini göstermektedir. Buna paralel olarak ülkeler, günümüzde temizlik kalitesini ve verimliliği arttıracak ancak maliyetleri azaltacak yeni teknolojiler üretmeye ya da üreten gelişmiş ülkelerden bunu sağlamaya çalışmaktadırlar. Bu doğrultuda geliştirilen yeni temizlik teknolojilerinden birisi de “Kuru Buzla Temizleme” yöntemidir.
Kuru buzla temizleme yönteminde, çeşitli boyutlarda kuru buz formlarından yararlanılır ve kuru buz karbondioksitin -78,5 derecede dondurularak katı hale getirilmesi sonucu elde edilir. Kullanılan buz parçacıkları, genellikle 1,7-16 mm arasında bir çapta, 3-6 mm arasında uzunluğa sahiptir ve kuru buz ile temizleme yöntemi ile hızlı ve etkili bir temizlik sağlayabilmek mümkündür. Bu yöntemde kullanılan kuru buz formları, kuru buz makinelerinde üretilmekte ve bu kuru buz formları, özel üretilmiş üzerinde kullanma talimatı olan strafor kutular içerisinde saklanarak, emniyetli kullanılması sağlanmaktadır. Ayrıca saklanan kuru buzlar, özel strafor kutularda ve ısı yalıtımı sağlanmış konteynerlerde depolanarak satışa sunulmaktadır. Kuru buzla temizleme yönetimde kullanılan kuru buz üretimi için, saflığı en az %99.95 gıda kalitesinde sıvı karbondioksit kullanılmalıdır. Bu kuru buzların, nem içeriği 66 ppm’i aşmamak veya – 45 dereceye eşdeğer bir yoğunlaşma noktasına sahip olmalıdır. Sıvı karbondioksit, pas, çelik tozu gibi herhangi bir kirlilik ya da partikül içermemelidir.
Kuru buz ile temizleme yöntemi, kuru buz makinesindeki kompresörden sağlanan basınçlı hava yardımı ile kuru buz parçacıklarının 300-900 mt/s’ye kadar hızlandırılması ile temizlenecek yüzeyle temas anında parçacıkların ağırlık ve hızlarıyla orantılı olan potansiyel enerjileri bir püskürtme ile temizlik kuvvetine dönüşür. Kendinden daha sıcak bir yüzeye çarpan kuru buz parçacıkları anında süblimleşerek (katı durumdan sıvı duruma geçmeden doğrudan doğruya gaz durumuna dönüşmek) gaz karbondioksit halini alır. Katı halden gaz hale geçen karbondioksit molekülleri hacimlerini 800 katına çıkarırken yüzeydeki istenmeyen katmanları da parçalar. Bu durumda oluşan ani ısı değişiklikleri de yüzeydeki inatçı kirlerin direncinin kırılmasına yardımcı olur.
Kuru buz ile temizlikte, diğer metodlarda kullanılan, kum, su, cam ve plastik gibi materyallerin yerini kuru buz parçacıkları almaktadır. Kuru buz ile temizleme aşındırıcı bir sistem olmayıp, yüzeylerde aşındırma yapmamakta ve çelik fırça izleri, kazıma gibi yöntemlerin yarattığı zararları oluşturmamaktadır. kuru buz, temizlenen yüzeye temas ettiğinden hemen buharlaştığı için zararlı kimyasalların ve solventlerin makinelere ugulmama sırasında vermiş olduğu zararları da vermemektedir. Kuru buzun kullanım alanları genellikle ; “makineler ve motorları, elektrik tesisatı, panolar, elektro-mekanik cihazlar, hassas yüzeyler, kalıplar, kazanlar, makara sistemleri, çelik bantlar, yangın sonrası temizlikler, eski yapı resterasyonu, heykeller, gıda depoları, mezbahaneler, hastane atık temizliği vb. endüstriyel kirlerin bulunduğu alanlardır. Bu yöntem ile özellikle, yapıştırıcı, vernik, wax, yağ, gres yağı, kömür isi, kurum, kalıp kirleri, zift, mürekkip gibi kuvvetli kir katmanları temizlenmektedir. “Kuru buzla temizlik çevreye duyarlıdır ve geleneksel temizleme metodlarına göre, hızlı ve etkin bir temizlik türüdür.